Zagórze Śląskie
Zagórze Śląskie (dawniej: Kiensberg, Kinaw, Königsberg, Koenigsberg, Chojna, Chojnów, Choina; niem. Kynau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Walim. Wieś jest usytuowana w dolinie Bystrzycy, pomiędzy Górami Sowimi i Górami Czarnymi. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego. Graniczy ze wsiami: Jugowice, Niedźwiedzica, Dziećmorowice, Lubachów, Michałkowa.
Wieś powstała jako osada związana z Zamkiem Grodno i nosiła tą samą co zamek nazwę, co powoduje trudności z ustaleniem czy dokumenty odnoszą się do miejscowości czy do zamku. Wiadomo, że w 1372 roku, istniał folwark u podnóża zamku. W kolejnych stuleciach Zagórze Śląskie należało do kolejnych właścicieli zamku. W 1825 roku we wsi było 61 domów, folwark, wolne sołectwo, szkoła ewangelicka, przytułek, browar, gorzelnia, bielnik, 3 młyny wodne, olejarnia, tartak, młyn do mielenia kory dębowej, folusz, sezonowa cegielnia, 5 warsztatów bawełnianych oraz 53 warsztaty lniane. W 2 połowie XIX wieku, nastąpił remont i udostępnienie Zamku zwiedzającym, co spowodowało przekształcenie się Zagórza w miejscowość letniskową. Na początku XX atrakcyjność Zagórza wzrosła wraz z uruchomieniem Kolei Bystrzyckiej oraz utworzeniem Jeziora Lubachowskiego. W okresie międzywojennym w Zagórzu funkcjonowało 5 hoteli i pensjonatów, dysponujących ok 100 miejscami noclegowymi, oraz schronisko młodzieżowe z 38 miejscami i polem namiotowym. Po II wojnie światowej miejscowość zachowała turystyczny charakter.
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są: kościół parafialny pw. Świętego Krzyża, wzmiankowany w 1376 r., obecny z około 1500 r., przebudowywany w 1866 r.; we wnętrzu gotyckie portale i rzeźby z XV w. oraz ołtarz z przełomu XVI i XVII w. zamek Grodno, z pierwszej poł. XIV w., XV w., w drugiej poł. XVI w., w l.: 1868-69, 1904 zespół pałacowy, ul. Główna 13, z drugiej poł. XIX w.: pałac powozownia, ob. budynek gospodarczy park folwark dworzec kolejowy, murowano-szachulcowy, z 1902 r. zapora wodna na Bystrzycy tworząca Jezioro Lubachowskie, zbudowana w latach 1912-1917, jedna z największych na Dolnym Śląsku inne zabytki: most, murowany z kamienia, wzniesiony ok. 1820 kolei bystrzycka.
W Zagórzu Śląskim byłem 14 września 2012 roku. Przechodziłem od strony Jugowic torami, starym, zniszczonym mostem kolejowym. Trochę było strasznie bo deski, po których szedłem były stare i zniczczone, a w niektórych miejscach trzeba było przechodzić po podkładach. Było widać pomiędzy nimi ulicę i rzekę. Z nasypu było widać Zamek Grodno. Po drodze był jeszcze jeden most nad drogą ale był niższy. Tą trasą jeżdeżą tylko drezyny, jest nawet jakaś impreza w lipcu http://www.drezyny.org/. Przy torach rosło mnóstwo opieniek. Torami doszedłem do zabytkowej stacji w Zagórzu Śląskim. Dojście na górę zamku Grodno zajęło mało czasu i potem, po raz pierwszy zwiedzałem zamek i wieżę zamkową, z której był super widok. Z zamku zeszliśmy nad Jezioro Bystrzyckie, na którym jest wielka zapora wodna i wiszący, długi most (teraz remontowany). Obeszliśmy jezioro dookoła i po drodze nalaliśmy sobie do butelki wody źródlanej wypływającej prosto ze skały. Po ciemku dotarliśmy do Jugowic, a stamtąd, prywatnym busem z Walimia dotarliśmy do Wałbrzycha.
Film z wieży widokowej Zamku Grodno
